×
4 Lessons

Sau khi cùng nhau khám phá cơ hội vàng mà trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại trong "Lời mở đầu", chúng ta hãy dừng lại một chút để nhìn vào thực tế mà rất nhiều sinh viên đang đối mặt. Tại Học viện AI Pro, chúng tôi muốn chia sẻ với các bạn một sự thật không mấy dễ chịu nhưng cực kỳ quan trọng: Theo thống kê, hơn 80% sinh viên Việt Nam sau khi tốt nghiệp đại học gặp khó khăn trong việc tìm kiếm một công việc ổn định, phù hợp và đúng với kỳ vọng. Vậy, điều gì đang xảy ra? Vì sao các bạn lại rơi vào tình cảnh "chật vật" này? Và quan trọng hơn, làm thế nào để các bạn thoát khỏi vòng luẩn quẩn ấy?

Hãy cùng chúng tôi phân tích nguyên nhân, để từ đó thấy được rằng AI không chỉ là cơ hội khởi nghiệp, mà còn là "cứu cánh" giúp các bạn sinh viên chuẩn bị tốt hơn cho tương lai ngay từ hôm nay.

 

Thực trạng: Tốt nghiệp rồi… thất nghiệp

Các bạn có bao giờ nghe câu nói: "Cứ học đại học đi, ra trường sẽ có việc làm"? Thế nhưng, thực tế lại không màu hồng như vậy. Mỗi năm, hàng trăm nghìn sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học, cao đẳng, nhưng không phải ai cũng tìm được việc làm ngay. Nhiều bạn phải làm trái ngành, nhận mức lương thấp hơn kỳ vọng, hoặc thậm chí thất nghiệp dài hạn.

Hãy thử tưởng tượng: các bạn dành 4-5 năm miệt mài trên giảng đường, tốn hàng chục triệu đồng học phí, chưa kể thời gian và công sức, nhưng khi cầm tấm bằng trên tay, điều các bạn nhận được lại là những lời từ chối từ nhà tuyển dụng hoặc những công việc không liên quan gì đến ngành học. Có bạn học kinh tế nhưng đi làm shipper, có bạn học công nghệ thông tin nhưng lại bán hàng online để kiếm sống. Đây không phải là chuyện hiếm – nó đang xảy ra với rất nhiều sinh viên, ngay cả những người học giỏi, chăm chỉ.

Vậy, vấn đề nằm ở đâu? Chúng tôi, Học viện AI Pro, tin rằng có 5 nguyên nhân chính khiến 80% sinh viên ra trường chật vật tìm việc. Hiểu được những nguyên nhân này sẽ giúp các bạn thấy rõ hơn con đường phía trước và cách tận dụng AI để thay đổi tình thế.

 

Nguyên nhân 1: Kỹ năng không đáp ứng nhu cầu thực tế

Một trong những lý do lớn nhất là khoảng cách giữa những gì các bạn học trên trường và những gì nhà tuyển dụng cần. Các bạn được dạy rất nhiều lý thuyết, nhưng lại thiếu kỹ năng thực hành. Ví dụ, một sinh viên ngành marketing có thể học thuộc lòng định nghĩa 4P, 7P, nhưng khi được hỏi: "Làm sao để phân tích dữ liệu khách hàng và chạy quảng cáo hiệu quả trên TikTok?", nhiều bạn lúng túng không trả lời được.

 

Thị trường lao động ngày nay không chỉ cần người có bằng cấp, mà cần người làm được việc. Các công ty muốn tuyển những bạn trẻ biết sử dụng công cụ hiện đại, hiểu công nghệ, và nhanh chóng thích nghi với công việc. Trong khi đó, chương trình học ở nhiều trường đại học lại chậm cập nhật, khiến các bạn ra trường với kiến thức đã "lỗi thời".

 

Nguyên nhân 2: Thiếu kinh nghiệm thực chiến

Các nhà tuyển dụng thường yêu cầu ứng viên có 1-2 năm kinh nghiệm, nhưng với sinh viên mới ra trường, đây là một đòi hỏi gần như bất khả thi. Các bạn ít có cơ hội thực tập thực sự – phần lớn thực tập chỉ là đi photocopy giấy tờ hoặc làm những việc lặt vặt không giúp tích lũy kỹ năng.

Hậu quả là khi đi phỏng vấn, các bạn không có gì để "khoe" ngoài tấm bằng và vài dòng trong CV. Trong khi đó, những bạn đã từng thử sức với các dự án cá nhân, dù nhỏ, lại dễ dàng gây ấn tượng hơn. Đây chính là điểm yếu mà nhiều sinh viên không nhận ra sớm.

 

Nguyên nhân 3: Cạnh tranh khốc liệt trong thời đại số

Ngày nay, các bạn không chỉ cạnh tranh với bạn bè cùng lớp, mà còn với hàng triệu người trẻ khác trên toàn thế giới. Công nghệ phát triển giúp các công ty dễ dàng thuê freelancer từ nước ngoài với chi phí thấp, hoặc sử dụng AI để tự động hóa công việc. Điều này làm giảm cơ hội cho những sinh viên chỉ có kỹ năng cơ bản, không nổi bật.

 

Ví dụ, một công việc nhập liệu hay dịch thuật đơn giản giờ đây có thể được AI làm nhanh hơn, chính xác hơn. Nếu các bạn không trang bị thêm kỹ năng mới, không biết cách sử dụng công nghệ, thì việc bị "loại" khỏi cuộc chơi là điều dễ hiểu.

 

Nguyên nhân 4: Tư duy "chờ đợi" thay vì chủ động

Chúng tôi, tại Học viện AI Pro, nhận thấy rằng rất nhiều sinh viên có tư duy "học xong rồi sẽ có việc". Các bạn chờ đợi nhà trường hướng dẫn, chờ đợi gia đình tìm việc, hoặc chờ đợi một cơ hội "từ trên trời rơi xuống". Nhưng thực tế, không ai trao cơ hội cho người không chủ động tìm kiếm nó.

Thị trường lao động không phải là sân chơi công bằng. Những bạn trẻ dám thử sức, dám thất bại, và chủ động học hỏi thường là người đi trước. Trong khi đó, những bạn thụ động, chỉ biết chờ đợi, thường bị bỏ lại phía sau.


Nguyên nhân 5: Không bắt kịp xu hướng công nghệ, đặc biệt là AI

Cuối cùng, và cũng là điều quan trọng nhất, nhiều sinh viên không nhận ra rằng AI và công nghệ đang thay đổi cách vận hành của mọi ngành nghề. Các công ty không còn cần những nhân viên chỉ biết làm việc thủ công – họ cần người hiểu cách tận dụng AI để tăng năng suất, sáng tạo và giải quyết vấn đề.

 

Hãy thử nghĩ: Nếu một công ty có thể dùng AI để phân tích dữ liệu khách hàng nhanh hơn gấp 10 lần so với làm tay, họ sẽ chọn ai – một sinh viên không biết gì về AI hay một bạn trẻ hiểu cách sử dụng công cụ này? Câu trả lời quá rõ ràng.


  

A cartoon of a person looking through a magnifying glass

AI-generated content may be incorrect.



Vậy, sinh viên phải làm gì để không rơi vào 80% kia?

Các bạn, tin tốt là các bạn hoàn toàn có thể thoát khỏi vòng luẩn quẩn này. Tại Học viện AI Pro, chúng tôi tin rằng các bạn không cần phải chấp nhận số phận "ra trường là chật vật". Thay vì chờ đợi, hãy chủ động thay đổi – và AI chính là chìa khóa để các bạn làm điều đó.

Hãy quay lại những gì chúng tôi đã chia sẻ trong "Lời mở đầu": AI không chỉ là cơ hội khởi nghiệp, mà còn là cách để các bạn chuẩn bị tốt hơn cho thị trường lao động. Dưới đây là những bước cụ thể mà các bạn có thể bắt đầu ngay hôm nay:

1.  Học cách sử dụng AI để nâng cao kỹ năng: Các bạn không cần trở thành chuyên gia lập trình. Chỉ cần biết cách dùng các công cụ như ChatGPT, Google Analytics, hay Canva AI, các bạn đã có thể tạo ra giá trị vượt trội. Ví dụ, thay vì mất hàng giờ viết báo cáo, hãy dùng AI để tổng hợp thông tin trong vài phút.

2.  Thử sức với dự án nhỏ: Đừng chờ thực tập hay tốt nghiệp. Hãy bắt đầu một dự án cá nhân ngay bây giờ – như bán hàng online, làm nội dung TikTok, hay tạo một blog bằng AI. Đây sẽ là kinh nghiệm thực chiến giúp các bạn ghi điểm trong mắt nhà tuyển dụng.

3.  Cập nhật xu hướng công nghệ: Hãy dành thời gian tìm hiểu về AI, về cách nó đang thay đổi ngành nghề các bạn yêu thích. Chỉ cần 30 phút mỗi ngày, các bạn sẽ đi trước rất nhiều người khác.

4.  Xây dựng tư duy chủ động: Đừng chờ ai đó "cầm tay chỉ việc". Hãy tự tìm tòi, tự học, và tự thử nghiệm. AI sẽ là người trợ lý hỗ trợ các bạn trên hành trình này.

 

Câu chuyện thực tế từ Học viện AI Pro

Để các bạn thấy rõ hơn, hãy nghe câu chuyện của Minh, một sinh viên năm cuối ngành kinh tế mà Học viện AI Pro từng đồng hành. Minh từng lo lắng vì không biết mình sẽ làm gì sau khi tốt nghiệp. CV của cậu ấy trống trơn, không kinh nghiệm, không kỹ năng nổi bật. Nhưng sau khi tham gia một khóa học ngắn về AI tại Học viện AI Pro, Minh đã thay đổi hoàn toàn.

Cậu ấy dùng AI để phân tích thị trường, nhận ra nhu cầu về đồ dùng học tập cá nhân hóa. Minh bắt đầu thiết kế sách bằng công cụ AI, rồi bán online qua Shopee. Chỉ sau 3 tháng, Minh kiếm được 15 triệu/tháng – cao hơn cả mức lương khởi điểm của nhiều bạn cùng lớp. Quan trọng hơn, cậu ấy tự tin hơn, có kinh nghiệm thực tế và không còn lo lắng về việc tìm việc nữa.

Minh chỉ là một trong số rất nhiều bạn trẻ đã tìm được hướng đi nhờ AI. Các bạn cũng có thể làm được như vậy – thậm chí còn tốt hơn!


AI – Công cụ giúp các bạn vượt qua 80%

Các bạn, 80% sinh viên chật vật không phải vì họ kém cỏi, mà vì họ chưa biết cách thích nghi với thời đại mới. AI không phải là kẻ thù cạnh tranh việc làm – nó là người bạn đồng hành giúp các bạn mạnh mẽ hơn, thông minh hơn, và sẵn sàng hơn.

Hãy thử nghĩ: Nếu các bạn biết cách dùng AI để tự động hóa công việc, phân tích dữ liệu, hay sáng tạo sản phẩm, các bạn sẽ không chỉ tìm được việc mà còn tạo ra việc làm cho người khác. Thay vì là người đi xin việc, các bạn có thể trở thành người tuyển dụng trong tương lai.

Học viện AI Pro ở đây để giúp các bạn biến điều đó thành hiện thực. Cẩm nang AI Smart Startup - Sinh viên Khởi nghiệp thực chiến với AI không chỉ dừng lại ở việc truyền cảm hứng – nó sẽ hướng dẫn các bạn từng bước, từ cách bắt đầu với AI, đến cách áp dụng nó vào công việc và khởi nghiệp.

 

Đừng để mình rơi vào 80%

Các bạnbạn thân mến, các bạn không muốn trở thành một phần của 80% sinh viên chật vật sau khi ra trường, đúng không? Vậy thì hãy hành động ngay bây giờ! Đừng để 4-5 năm đại học trôi qua mà không để lại dấu ấn gì. Hãy để AI trở thành "vũ khí bí mật" của Các bạn, giúp các bạn đứng vững trong thời đại số đầy cạnh tranh này.

Bắt đầu bằng cách đơn giản: đọc tiếp những chương sau của Cẩm nang này, thử áp dụng một công cụ AI vào cuộc sống hoặc học tập của mình, và đặt mục tiêu nhỏ cho bản thân trong 30 ngày tới. Dù là kiếm thêm 1 triệu/tháng hay hoàn thành một dự án cá nhân, mỗi bước nhỏ đều là nền tảng cho thành công lớn sau này.

 

Học viện AI Pro luôn sẵn sàng đồng hành cùng Các bạn. Hãy cùng chúng tôi biến nỗi lo "ra trường không có việc" thành động lực để bứt phá. Các bạn sinh viên, tương lai không phải là thứ để chờ đợi – nó là thứ để các bạn tự tay xây dựng, ngay từ hôm nay!



A person in a suit surrounded by people

AI-generated content may be incorrect.

Bạn cần hỗ trợ?